Hoe kan ik mijn partner accepteren?

“Ik irriteer me aan mijn partner!” Dat is een veel gehoorde quote. Maar ook: “Mijn partner ruimt de vaatwasser niet goed in. De kleine kopjes horen bovenin en de grote borden rechts. Hij snurkt. Ze zegt altijd dat ik iets moet doen wat ik niet wil.” Jij zou dat waarschijnlijk héél anders doen. Waarom veranderd hij of zij niet? Je irriteert je er waarschijnlijk mateloos aan en het drijft een wig tussen jullie. Hoe kan je dit aanpakken? En vooral hoe kan ik mijn partner accepteren?

Veranderen als eerste optie

Als iemand aangeeft ‘ik irriteer me aan mijn partner’. Dan blijkt na navraag dat dit vaak al langer speelt. Irritatie kan dan ook overgaan in frustratie (daar kom ik later nog terug). En daar willen we natuurlijk het liefst zo snel mogelijk vanaf. Laten we voorop stellen dat het de eerste en beste oplossing misschien wel is om erover in gesprek te gaan, om te kijken of jullie samen tot een oplossing kunnen komen. Wellicht is de ander zich er helemaal niet bewust van en/of is het geen probleem om kleine aanpassing te doen om de ander tegemoet te komen. Het kan ook zijn jullie beiden bereid zijn wat water bij de wijn te doen. Problem solved en de frustratie zal verdwijnen.

Wat als veranderen niet lukt?

Mijn partner accepteren, makkelijk? Hoor ik je misschien al denken. Zo makkelijk als de eerste optie omschreven is, zo makkelijk is het in de praktijk niet altijd. Op het moment dat je merkt dat jij of jullie beiden weer vervallen in oude patronen of wanneer een van de twee aangeeft niets te willen veranderen, dan wordt het een stuk lastiger. In deze fase begint het wellicht al wat meer te schuren. Je partner plaatst wéér niet die kleine kopjes bovenin de vaatwasser en de grote borden rechts. ‘Error…..!’ Het matched niet met jouw plaatje, jouw verwachting en met jouw overtuiging. Je zal misschien wel merken dat je je er niet bij neer kan leggen bij het feit dat jouw partner niet of niet geheel doet wat jij voor ogen hebt. Mogelijk raak je nog verder gefrustreerd. Als we merken dat we de situatie niet kunnen veranderen op een manier dat in ons voordeel uitpakt, dan schuurt dat en kan dat zorgen voor frustratie. Dat kan komen omdat we bepaalde rigide gedachten en/of overtuigingen hebben. De dingen, zo ook de vaatwasser, horen bijvoorbeeld gestructureerd te zijn. Dat geeft je rust. Het kan ook zijn dat je overtuiging dieper gelegen ligt. Bijvoorbeeld omdat je het altijd zo geleerd hebt van je ouders. De rigiditeit in die gedachten en overtuigingen zorgen ervoor dat je je er niet bij neer kan leggen dat het anders gaat dan je zou willen.

Adaptatie

Adap… wat? Voordat ik hier dieper op in ga, doe ik eerst nog even een stapje terug. Gordon Neufeld is ontwikkelingspsycholoog en is bekend met zijn Neufeld-benadering. Deze benadering is gebaseerd op de hechtingstheorie geformuleerd door John Bowlby. De beste man omschrijft in zijn ‘frustratierotonde’ het proces dat plaatsvindt als er sprake is van frustratie. Frustratie omdat iets niet naar de zin gaat. We zijn als mens geneigd eerst verandering te willen creëren. Best logisch en legitiem toch? Je hoeft immers niet direct ‘alles’ te accepteren. Lukt het om die verandering te creëren? Dan is ons ‘probleem’ opgelost. Lukt dat niet? Dan draaien we verder de rotonde op. Daar komen we aan bij Adaptatie. Oftewel zijn we in staat om ons neer te leggen bij het feit dat het probleem niet opgelost kan worden. Je neer te kunnen leggen bij het onmogelijke. Je kunnen neerleggen bij het feit dat jou partner zich niet kan conformeren aan jouw wens, plaatje of rigide overtuiging. Dat ‘erbij neerleggen’ gaat meestal niet zonder slag of stoot. Je zal waarschijnlijk niet de tranen over je wangen voelen biggelen als je je erbij neerlegt dat jouw partner de vaatwasser nooit zo gaat inruimen zoals jij dat zou willen. Maar als je op het punt komt dat je je erbij neer moet leggen dat jouw partner niet zoveel aanwezig kan zijn zoals jij graag zou willen of misschien dat hij of zij niet meer in jouw leven wil of kan zijn. Dan kan dat gepaard gaan met veel emoties. Een diep gevoel van teleurstelling, machteloosheid en ongekend verdriet. In de meest extreemste situatie kan het zelf tot gevoelens van rouw leiden. Vind er op dit punt adaptatie plaats? Dan zal je merken dat je je aanpast aan de situatie. Je accepteert dat je partner of de situatie zo is en je gaat verder. Het kan ook zijn dat de frustratie in de relatie te groot is of dat je interne pijn zo diep is dat je adaptatie te pijnlijk voor je is.

Vind er geen adaptatie plaats? Dan draai je verder de rotonde op.

De ‘frustratie rotonde’ van Gordon Neufeld

Frustratie in de relatie wordt Agressie

De volgende afslag op de rotonde is die van agressie. Er bestaan verschillende vormen van agressie. Zoals verbale en non-verbale agressie. Verbale agressie is het meest zichtbaar en voelbaar. Slaan, duwen, maar ook dingen kapot maken vallen daaronder. Schreeuwen, beledigen, negeren en liegen vallen onder non-verbale agressie. Onder non-verbale vallen ook de minder zichtbare gedragingen als ‘aanvallen op jezelf’ en ‘zelfbeschadiging’. Negatieve gedachten en overtuigingen over jezelf kunnen aangewakkerd worden en het kan ook zijn dat je jezelf pijn wil doen. Agressie is altijd een uiting van hoog opgelopen frustratie in de relatie. Het verschilt overigens per persoon in welke mate we instaat zijn om de neiging tot agressie te kunnen temperen.

Frustratierotonde Gordon Neufeld

Afslag agressie

Alle afslagen gemist?

Blijf je de rotonde doorlopen, dan blijft er frustratie hoogstwaarschijnlijk bestaan. Op de korte termijn zal het wellicht opluchting geven, maar op de lange termijn zal de frustratie blijven bestaan en brengt het je wellicht niet naar datgeen wat je belangrijk vindt in je relatie? Agressie kan dan ook gezien worden als puur ‘controlemiddel’ om even van jouw vervelende gevoel af te komen.

De clou? Hoe kan ik mijn nu mijn partner accepteren?

Ik zal nog even alles voor je op een rijtje zetten. Laten we voorop stellen dat het de beste oplossing is om met je partner in gesprek te gaan over wat er speelt. Wat zijn jouw behoeften, waar irriteer je je aan, wat is je frustratie in de relatie en wat zijn je verwachtingen? Ga dat gesprek zonder oordeel aan. Als je met je vol in je ‘munitie’ het gesprek ingaat, verwacht dan niet dat je partner met jou mee zal denken over hoe het anders kan. In dat geval mis je sowieso de eerste afslag. In deze stap wordt jouw acceptatievermogen overigens ook al flink aangesproken. Ieder oordeel laat namelijk zien dat jij ergens geen berusting in hebt gevonden. Herkenbaar?

Het is overigens zeer verleidelijk om je te richten op de agressie van je partner (of van jezelf) en deze af te keuren. Agressie is namelijk not done in onze maatschappij. Echter achter alle agressie zit frustratie. De agressie is alleen het laatste ‘redmiddel’ om met deze frustratie in de relatie te kunnen dealen. Richt je daarom op de frustratie, het gevoel achter de agressie. Frustratie is een heel menselijke iets en niks om je voor te schamen.

Is er om welke reden dan ook geen verandering in de situatie mogelijk. Dan is het belangrijk om je neer te kunnen leggen bij het ‘onmogelijke’. Berusting te vinden. Je partner accepteren en/of de situatie accepteren, maar ook dat jij je er rot over voelt. Dat alles mag er zijn.

Extra tip

Heb je het idee dat je de afslag naar adaptatie hebt genomen? Good job! Wees enorm trots op jezelf en/of op je partner. Tijd voor een flinke dosis zelfcompassie! Daarnaast is het goed om je te richten op wat jij en je partner wél samen hebben. Waar genieten jullie van? Waar vinden jullie elkaar wél in?

Heb je hulp nodig?

Is het nog lastig voor je om je partner en/of de situatie te accepteren? Neem dan gerust vrijblijvend contact op, dan kijk ik samen met je hoe jij meer berusting kan vinden.